Oe he he... wat een waste!

Heeeej allerliefste vriendjes en vriendinnetjes!

Hier dan de lang verwachte update vanuit het nog steeds warme Zuid Afrika. Ondanks dat we de laatste weken erg hard met ons onderzoek bezig zijn geweest, hebben we natuurlijk ook weer van alles meegemaakt (ja, iedereen blijft er zo op hameren dat we ook moeten genieten, dus dat doen we dan ook maar!). Een update van onze avonturen…

Vorige week zaterdag zaten we thuis… en dat kan natuurlijk niet op zaterdagavond, dus toen besloten we even iets te gaan drinken. Aangezien we maar met z’n tweetjes waren, hebben we Mr. Bol meegenomen (die cadeautjes van m’n lieve vriendjes en vriendinnetjes doen het toch erg goed!) en toen zijn we op pad gegaan. Mr. Bol heeft ons naar Shooters geleid, alwaar we het voor elkaar hebben gekregen dat de barkeeper cocktails voor ons maakte. Dat deden ze normaal niet in het weekend, kost te veel tijd of zo, maar natuurlijk wilde hij voor ons wel een uitzondering maken. Aangezien de cocktails hier erg goedkoop zijn, hebben we er maar meteen twee besteld en die zijn we toen buiten lekker op gaan drinken. Na een aantal cocktails krijg je natuurlijk honger, maar hier in het altijd bruisende Vanderbijlpark hebben ze geen friettenten of zo, überhaupt geen eettentjes die later dan 22.00 open zijn… dus toen besloten we (met goedkeuring van Mr. Bol natuurlijk) bij Emerald Casino nog iets te gaan eten (en drinken ofcourse). Daarna zijn we nog even rond gaan lopen door het casino, bij wat tafels blijven staan en wat slap staan te ouwehoeren met wat gasten (sommige van die mafkezen hebben Mr. Bol gebruikt om te kiezen waarop ze in gingen zetten… ik, slim als ik was, wilde dat natuurlijk niet voor ze vragen, want dan zou ik het hebben gedaan. En tja, ze wisten niet dat Mr. Bol eigenlijk alleen bij mij werkt… dus dat was dan ook geen succes). Daarna vroegen we netjes of we naar huis mochten, maar we moesten nog blijven (streng is-ie hè, Mr Bol). Dus toen zijn we nog maar een wodkaatje jus gaan drinken en daarna mochten we naar huis. Al met al, een geslaagde avond.
Zondags hebben we Tiisetso opgebeld en zijn we met haar en haar man Johnie naar Sebokeng geweest. Dit is een township waar zij veel familie hebben wonen. We zijn dan ook behoorlijk wat mensen afgeweest. Eerst de tante van Johnie, alwaar we gelijk een bord eten kregen (heerlijk, maar we hadden eigenlijk geen honger, net gegeten en zo. Maar je kunt het hier niet afslaan). Daarna zijn we naar een andere tante of zo gereden, alwaar we in de voortuin moesten gaan dansen (ow, jullie moeten die moves eens zien.. en iedereen gaat helemaal uit z’n dak als wij ze doen), wat natuurlijk behoorlijk wat bekijks trok. Tenslotte zijn we nog in een township tavern wat gaan drinken. Hier liepen behoorlijk wat dronken mensen rond, waaronder ook een ouwe man met een dikke buik en met scheuren in z’n broek die daar zijn bootie wat stond te shaken. Echt helemaal in een deuk gelegen.

De afgelopen twee weken zijn we wederom serieus en druk met het onderzoek bezig geweest. Zo hebben we een aantal interviews gehad op de head office, bij het financial en debt department, met mensen bij de buy back centers, etc. Hier hebben we enkele verrassende en verbazende dingen ontdekt. Zo blijkt slechts 30% van de burgers in de townships van Emfuleni zijn of haar gemeentenota voor water, elektriciteit en vuilnisophaal te betalen. Veel burgers kunnen hun nota gewoonweg niet betalen, aangezien zij niet eens geld hebben voor de eerste levensbehoeften. Het gaat hierbij om zogenaamde indigent people in de townships, de ongeveer 40.000 “poorest-of-the-poor”. Hiervoor heeft de gemeente wel een regeling getroffen. De geregistreerde indigent people krijgen namelijk subsidie van de gemeente en hoeven hun nota niet te betalen. Maar er is waarschijnlijk ook nog een grote groep ongeregistreerde indigent people die hun nota niet betalen. In Vanderbijlpark en Vereeniging (de twee towns van Emfuleni) wordt over het algemeen wel betaald, aangezien je anders wordt afgesloten van elektriciteit. Maar in de townships kan de gemeente niet echt iets doen tegen wanbetaling, aangezien de stroom daar rechtstreeks via Eskom komt, een privaat bedrijf. Kortom, er blijkt een enorm verschil te zijn tussen het bedrag wat binnen zou moeten komen en het bedrag wat er daadwerkelijk binnenkomt en hierdoor heeft de gemeente dus minder financiële middelen voor effectief en duurzaam waste management.
Andere grote problemen zijn de illegal dumps, waar er ongeveer 500 van zijn in Emfuleni. Vooral in de townships is het probleem erg groot, aangezien je op elke straathoek wel een illegal dump tegenkomt. Veel mensen redeneren dat wanneer zij illegaal dumpen, dit ook werkgelegenheid creëert, want iemand moet het opruimen. Tevens vinden zij illegaal dumpen een goede manier om slecht begaanbare wegen beter begaanbaar te maken. Zelfs in Vanderbijlpark en Vereeniging blijkt volop illegaal te worden gedumpt. Dit heeft voor een groot deel te maken met de mindset van de burgers. Zelfs onze collega’s van de universiteit recyclen niet. Alle troep wordt gewoon bij elkaar in één vuilniszak gepleurd. Zelfs het glas en paper wordt niet gescheiden. Anderzijds durven mensen uit de towns niet naar de landfills, omdat het hier niet veilig blijkt te zijn. We hebben al een aantal mensen gesproken die daar ooit zijn overvallen, neergestoken of beschoten of zo. Dan wordt je toch ook wel weer geconfronteerd met de andere zijde van Zuid Afrika, die wij gelukkig nog niet hebben ervaren. We hebben inmiddels alle drie de landfills bezocht: Palm Springs wordt al goed gemanaged, al is er nog wel gebrek aan omheining, beveiliging en bijvoorbeeld een weegschaal. Maar er werken daar zo’n 170 reclaimers die geregistreerd zijn en om die reden ook gemonitord en gecontroleerd kunnen worden. Op Waldrift zijn helemaal geen reclaimers, wat dus ook inhoudt dat alle troep daar ligt, ook de waardevolle recyclables. Deze landfill zal echter binnen nu en twee jaren gesloten worden, omdat-ie dan vol is. Tenslotte zijn we op Boitshepi geweest, maar daar hopen we niet meer naar toe te hoeven. Het schijnt de gevaarlijkste landfill te zijn, waar de meeste mensen ook niet naar toe durven te gaan. Ondanks dat het management is uitbesteed aan een private onderneming, wordt hier helemaal niets gemanaged. De landfill is erg groot, het is er vies en er lopen zo’n 400-500 ongeregistreerde reclaimers rond. Wij zijn er met Oupa geweest, maar er hing een erg onheilspellend sfeertje. Nee, dat was geen prettige ervaring.
Er zijn een behoorlijk aantal mensen die wel zijn gaan beseffen dat recyclebare materialen geld op kunnen leveren. In de townships gaan zij daarom illegal dumps af om daar recyclables te verzamelen. In Vereeniging en Vanderbijlpark komt het veel voor dat reclaimers gewoon de vuilniszakken, die wekelijks aan de straat worden gezet voor de gemeentelijke ophaaldienst, open trekken op zoek naar spullen van waarde. Er zijn al een behoorlijke aantal private initiatieven en de mensen die hieraan meewerken waren zeer bereid om ons informatie te geven op sleeptouw te nemen. Zo zijn we bijvoorbeeld afgelopen woensdag een hele dag met Maureen op stap geweest. Zij werkt bij de Rotary International Club en is al sinds 2,5 jaar bezig met een recycling project in Vanderbijlpark (al wordt dit project door de gemeente niet erkend en ondersteund… enkele beslissingmakers weten er wel van en zien er ook wel potentie in, maar het is er in die 2,5 jaar gewoon nooit van gekomen dat zij er ook echt in investeren, op welke manier dan ook). Zij heeft ons verschillende plekken in Vanderbijlpark laten zien en ons bijvoorbeeld aan de eigenaren van het Vanderbijlse buyback centre voorgesteld. Dit buyback centre draait structureel verlies, maar Maureen stimuleert de eigenaren om tóch door te gaan met het werk, aangezien het enerzijds voor werkverschaffing zorgt voor veel arme mensen en anderzijds is het gewoon hoognodig dat er in ieder geval wordt geprobeerd om een structurele oplossing te vinden voor het waste probleem (onder het motto “tjoep, tjoep, tjoep, waar moeten we toch heen met al die troep”). Deze week is Rob van het Bat (a.k.a. BATman) in Zuid Afrika. Wij zullen hem aan veel mensen voor gaan stellen en hij kan ons waarschijnlijk inhoudelijk gezien een beetje vooruit helpen met het bedenken van mogelijke oplossing voor deze specifieke situatie. Het zal wel een gezellige tijd worden (ow en leerzaam natuurlijk), want hij vroeg in een mail al “en wat gaan we ’s avonds doen? Zijn er ook kroegen?”).

Dan nu weer enkele noemenswaardige avonturen. We hebben vorige week vrijdag Ladiesnight gehad met de 13-jarige dochter van Tiisetso. Dat was echt leuk. We zijn eerst gaan Spurren in Vereeniging (en we hebben ons ofcourse weer tegoed gedaan aan de spicy buffalowings al snappen we nog steeds niet van welk gedeelte van de buffalo zij afkomen). Wel verrassend om te merken dat er toch nog maar weinig mensen aan zijn gewend om blanke mensen op stap te zien met een zwart meisje. Bij binnenkomst in de Spur vroeg de ober aan ons “table for two?” waarop ik meermaals uit moest leggen dat we toch echt met z’n drieën waren. Sheron werd in eerste instantie kei genegeerd. We hebben daarna haar verjaardag dan ook maar even gefaket, want dan staat het hele personeel met z’n allen te zingen voor je, haha. Daarna zijn we naar de bios geweest, naar Material Girls (hoort bij een Ladiesnight hè). En ten slotte hebben we thuis, nogmaals, Dirty Dancing II gekeken (het blijft een heerlijke film!).

Op zaterdagavond hebben we eindelijk (!) weer een braai gehad, dit keer bij een vriend van Mbuso en 22ka. Of eigenlijk was het gewoon een excuus om te zuipen, want Renate en ik bleken een van de weinigen die aan de kip gingen. Maar we hebben de zaterdagavond zo weer prima omgekregen. Ze drinken hier trouwens ook J&B met water en ijs… smaakt prima! Zondag zouden we eigenlijk met de guys naar Emerald gaan. Daar is ook een game reserve bij waar leeuwen blijken te zitten (wij helemaal naar Krugerpark om leeuwen te zien, blijken ze gewoon 5 km verderop te zitten). Maar Mbuso bleek de verjaardag van zijn vader even te zijn vergeten en toen zijn we daar maar naar toe gegaan. Wegens gebrek aan een cadeautje heeft de goeie man een half gesmolten ijsje als cadeau gehad. Het diner vond plaats in River Side (sjiekste hotel/restaurant/resort/golfbaan in de omgeving). En daar zaten we dus, met de wethouder waste en de burgemeester van het Sedibeng district lekker te tafelen… we zijn goed bezig hoor, ook met netwerken, hihi!

Verder vonden we, aangezien we zo hard aan het werk zijn de laatste tijd, dat we vorige week maandagmiddag (na een hele dag heel hard werken!) wel een lekkere cocktail hadden verdiend. Die zijn we dan ook gaan nuttigen bij het Newscafé (we zorgen wel goed voor onszelf hoor). Toen we daar binnen kwamen kregen we via de ober een portfolio onder onze neus gedrukt met het verzoek hiernaar te kijken en ons daarna binnen bij een aantal heren en dames even te melden. Dat hebben we dan ook gedaan. Het bleek te gaan om een of andere hotshot, steenrijke zakenman, met een aantal bedrijven en wel 8 dikke auto’s. Hij bood Renate een modellencontract aan want “she’s got what it takes” en mij vroeg-ie ten huwelijk. De grapjas. Maar we hebben wel echt een leuke middag gehad (en hij betaalde de cocktails!). Tevens bleek hij inderdaad wel de hotshot te zijn die hij claimde te zijn, want de manager van Newscafé kruipt sindsdien op handen en voeten voor ons. Daarnaast zijn we voorgesteld aan de manager van Emerald Casino, waar we nu gratis mogen eten en drinken. Al met al, wederom een unieke dag.

Dinsdagmiddag hebben we voor het eerst een officiële council meeting bijgewoond. Dit was ook wel een hele aparte ervaring, vooral omdat er aan het begin van de meeting even aandacht werd besteed aan alle mensen die afgelopen tijd op een brute wijze vermoord waren… again, een wake up call. Inderdaad, dan realiseer je je weer even dat je in Zuid Afrika zit.

Woensdagvond zijn we lekker gaan braaien bij Pieter en zijn vrouw en kinderen (collega van de universiteit). Herman en zijn vrouw waren er ook bij en ook Ina. Wij dachten dat de steaks bij de Spur lekker waren, maar Pieter’s steaks zijn echt onbeschrijflijk lekker, damn. Al met al een hele gezellige avond gehad (wat zijn alle mensen hier toch lief voor ons).

Deze week hadden we ook nog een minder aangename, maar wel indrukwekkende ervaring. We hadden van Bias gehoord dat zijn broer was overleden en we besloten naar de begrafenis te gaan. Deze vond plaats in zijn woonplaats, Evaton. Toen we echter bij zijn huis aankwamen (jaja, dat kunnen we inmiddels al zelf vinden!), bleek hij niet thuis te zijn. De buurman vertelde ons dat de herdenking verderop in een grote tent plaats vond. En bikkels als we zijn, daar gingen we weer, twee blondjes in een witte Mercedes door de township, op zoek naar een grote witte tent die als kerk fungeerde. En zo goed als we inmiddels geïntegreerd zijn hebben we de kerk warempel ook nog gevonden! Dus wij naar binnen, iedereen keek al op en omdat we eigenlijk helemaal geen bekenden zagen, gingen we wat aarzelend zitten (we moesten ook nog helemaal vooraan gaan zitten, ahum). De mis was helemaal in Sotho en aangezien onze kennis hiervan minimaal is (al spreken we de belangrijke woorden al wel hoor), verstonden we er geen snars van. We hebben dan ook een half uur zitten twijfelen of we wel bij de goede begrafenis zaten. Het zou ons immers goed kunnen overkomen (we zijn nog steeds blondjes namelijk) dat we daar uren in een begrafenis mis zitten die van iemand anders bleek te zijn. Maar gelukkig kwam Bias op een gegeven moment binnen lopen en hij was erg blij ons daar te zien. Na de mis zijn we in een hele stoet naar het kerkhof gereden. Wij hadden Bias z’n ex bij ons en nog wat vrouwtjes die in de auto waren gestapt. Toen een half uur rijden of zo naar het kerkhof. Daar aangekomen bleek er een gedeelte te zijn voor de rijke, witte mensen, want dat waren graven zoals wij die ook kennen, met dure grafstenen en zo. Maar Bias’ broer werd op het gedeelte voor de minder bedeelden begraven. Dit waren grote hopen zand, waar verder geen grafsteen bij stond, enkel een nummer, wat plastic bloemen en halve colaflessen (geen idee waar dat voor diende). Na wat gebeden en (ontzettend mooie) zang werd het graf met een graafmachine dichtgegooid. En daarna gingen we de hele weg weer terug naar Evaton, naar de moeder van Bias, alwaar heerlijk eten op ons stond te wachten (dat schijnt echt het hoogtepunt van een begrafenis te zijn hier, eten!). Al met al, ook een bijzondere ervaring.

Verder zijn we die donderdag naar Jo’burg geweest met Mbuso, 22ka en Rasta. We zijn hier naar het Horror Café geweest, een erg unieke (!) rasta club. Hier bleek wederom hoe bekrompen de meeste mensen hier zijn. Toen we op een gegeven moment de wc’s gingen opzoeken, stelde twee blanke mannen zich spontaan aan ons voor (en aan 22ka die met ons meeliep). Ze begonnen eerst heel gezellig te kletsen, al snapte ik niet wie zij waren en wat ze wilden. Ik ben dan op een gegeven moment ook gewoon doorgelopen naar de wc’s. Maar ze hebben toen dus tegen Renate gezegd dat ze geen racisten waren en dat ze er ook niets mee wilden zeggen, maar dat ze het niet leuk vonden om ons met zwarte jongens te zien daar… wake up guys, it’s 2007! Losers. Maar wij hebben wel een erg leuke avond gehad!!

Zaterdagmiddag zijn we met Mbuso, 22ka en Rasta naar een voetbalwedstrijd in Pretoria geweest: de Kaiser Chiefs (Jo’burg) tegen de Sundowns (Pretoria). Het was echt kei gezellig, al waren we weer eens de enige blanken in het hele stadion, haha. Het blijft toch een leuke ervaring hoor. Over het algemeen zijn de mensen wel heel aardig en vinden ze het heel leuk dat je er als blanke toch bij bent… al zeiden de jongens dat er ook wel mensen bij waren die (natuurlijk in het Sotho) lieten weten wat minder blij te zijn met het feit dat wij als blonde, blanke meisjes daar waren. Verder kostte het kaartje maar 2 euro, kregen we de wodka jus helaas niet het stadion in en konden Kaizer fans gewoon tussen Sundowns fans gaan zitten, zonder dat er gemept werd (daar kunnen ze in Nederland nog iets van leren, is het niet).

Zaterdagavond zijn we weer wat feestjes afgeweest. Uiteindelijk ergens midden in de bossen op de 30-year-birthday party van Fifi terecht gekomen (tot op heden heb ik geen idee wie Fifi was, haha), maar volgens mij wist niemand dat. Maar zo zijn we het weekend weer door gekomen.

Ik hoop dat jullie weer een beetje zijn bijgepraat. Het bevalt in ieder geval nog erg goed hier in Zuid Afrika. Het weer is ook nog steeds HOT HOT HOT (ik hoorde dat het bij jullie nu sneeuwt, haha, wat een verschil). Na deze ontzettend leuke update (haha) hoop ik dat ik weer lekker veel reacties krijg, dat zou leuk zijn.

Lieve mensen, de groetjes weer, wij gaan weer aan de slag (ow nee, nu eerst lunchen.. en vanmiddag nog een braai bij Tiisetso).

Veel liefs, xxx Inge

PS Ik heb nog een aantal leuke foto's voor jullie... maar helaas is de fotoruimte op (hint hint hint!).